Οι ευρεσιτεχνίες αφορούν επινοήματα νέα, που εμπεριέχουν εφευρετική δραστηριότητα και είναι επιδεκτικά βιομηχανικής εφαρμογής. Η ευρεσιτεχνία μπορεί να αναφέρεται σε προϊόν, μέθοδο ή βιομηχανική εφαρμογή. Η προστασία τους, γίνεται μέσω των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, που είναι τίτλοι προστασίας με ισχύ 20 χρόνων και χορηγείται στο δικαιούχο. Μία εφεύρεση κρίνεται νέα αν δεν ανήκει στη στάθμη της τεχνικής, κατά την κρίση του ειδικού, και εμπεριέχει εφευρετική δραστηριότητα. Επιδεκτική βιομηχανικής εφαρμογής είναι εφόσον μπορεί να παραχθεί και να χρησιμοποιηθεί σε οποιοδήποτε τομέα παραγωγικής δραστηριότητας.
Σύμφωνα με το αρ.5 του Ν.1733/1987, ισχύουν τα εξής σχετικά με την χορήγηση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας:
Διπλώματα ευρεσιτεχνίας χορηγούνται για επινοήματα νέα που εμπεριέχουν εφευρετική δραστηριότητα και είναι επιδεκτικά βιομηχανικής εφαρμογής. Η εφεύρεση μπορεί να αναφέρεται σε προϊόν, μέθοδο ή βιομηχανική εφαρμογή.
Δεν θεωρούνται εφευρέσεις κατά την έννοια της παραγράφου 1:
- Οι ανακαλύψεις, οι επιστημονικές θεωρίες και οι μαθηματικές μέθοδοι.
- Οι αισθητικές δημιουργίες.
- Τα σχέδια, οι κανόνες και οι μέθοδοι για την άσκηση πνευματικών δραστηριοτήτων, για παιγνίδια και για την άσκηση οικονομικών δραστηριοτήτων καθώς και τα προγράμματα ηλεκτρονικών υπολογιστών.
Μια εφεύρεση κρίνεται νέα, αν δεν ανήκει στη στάθμη της τεχνικής. Ως στάθμη της τεχνικής νοείται κάθε τι που είναι γνωστό οπουδήποτε στον κόσμο από γραπτή ή προφορική περιγραφή ή με οποιοδήποτε άλλο τρόπο, πριν από την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης για χορήγηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας ή την ημερομηνία προτεραιότητας.
Μια εφεύρεση εμπεριέχει εφευρετική δραστηριότητα αν, κατά την κρίση ειδικού, δεν προκύπτει με προφανή τρόπο από την υπάρχουσα στάθμη της τεχνικής.
Μια εφεύρεση θεωρείται επιδεκτική βιομηχανικής εφαρμογής αν το αντικείμενό της μπορεί να παραχθεί ή να χρησιμοποιηθεί σε οποιοδήποτε τομέα παραγωγικής δραστηριότητας.
Δεν θεωρούνται εφευρέσεις επιδεκτικές βιομηχανικής εφαρμογής κατά την έννοια της παρ. 5:
- Οι μέθοδοι χειρουργικής και θεραπευτικής αγωγής του ανθρωπίνου σώματος ή του σώματος ζώων.
- Οι διαγνωστικές μέθοδοι που εφαρμόζονται στο ανθρώπινο σώμα ή στο σώμα των ζώων.
- Οι εξαιρέσεις της παραγράφου 6 δεν ισχύουν για προϊόντα και ιδίως για ουσίες ή συνθέσεις που χρησιμοποιούνται κατά την εφαρμογή των παραπάνω μεθόδων.
Δεν χορηγούνται διπλώματα ευρεσιτεχνίας στις εξής περιπτώσεις:
- Για εφευρέσεις των οποίων η δημοσίευση ή η εφαρμογή αντίκεινται στη δημόσια τάξη ή στα χρηστά ήθη.
- Για ποικιλίες φυτών ή είδη ζώων ή βιολογικές μεθόδους παραγωγής φυτών ή ζώων, εκτός από μικροβιολογικές μεθόδους και προϊόντα που παράγονται με αυτές τις μεθόδους.
- Δίπλωμα ευρεσιτεχνίας χορηγείται και για εφεύρεση που γνωστοποιήθηκε μέσα στους έξι μήνες πριν την κατάθεση της αίτησης για χορήγηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας, αν η γνωστοποίηση οφείλεται:
- Σε καταχρηστική ενέργεια σε βάρος του αιτούντος ή του δικαιοπαρόχου του.
- Σε παρουσίαση της εφεύρεσης σε επίσημα αναγνωρισμένη έκθεση κατά την έννοια της σύμβασης για τις διεθνείς εκθέσεις που υπογράφηκε στο Παρίσι στις 22 Νοεμβρίου 1928 και κυρώθηκε με το ν. 5562/1932 (ΦΕΚ A’ 221). Στην περίπτωση αυτή ο αιτών οφείλει να δηλώσει κατά την κατάθεση της αίτησης ότι η εφεύρεσή του έχει παρουσιαστεί σε έκθεση και να προσκομίσει σχετική βεβαίωση.
Η γνωστοποίηση της παραγράφου 9 δεν θίγει τον κατά την παράγραφο 3 νέο χαρακτήρα της εφεύρεσης.
Πέραν του Ν. 1733/87 η Ελλάδα έχει κυρώσει και τέσσερις διεθνείς συμβάσεις που ρυθμίζουν τα σχετικά με την προστασία των εφευρέσεων:
- τη Σύμβαση των Παρισίων (Paris Convention), με την οποία εισάγεται το δικαίωμα στην «προτεραιότητα»,
- τη Σύμβαση για τα Ευρωπαϊκά Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας (European Patent Convention), βάσει της οποίας ιδρύθηκε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για τα Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας,
- τη Συνθήκη Συνεργασίας για τα Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας (Patent Cooperation Treaty) με βάση την οποία είναι δυνατή η κατάθεση διεθνούς αίτησης για χορήγηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας και
- τα TRIPS (Trade Related Intellectual Property Aspects) –που θέτουν το πλαίσιο και τους κανόνες, με τους οποίους πρέπει να συμφωνούν οι εθνικές νομοθεσίες που αφορούν τα Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας, αλλά και γενικότερα τη διανοητική ιδιοκτησία.